Copyshops anno 2023: Klaar terwijl u wacht
De copyshop bedient van oudsher een gemêleerd publiek. Van studenten en kersverse ouders tot ondernemers: iedereen klopt er aan voor print- en drukwerk. Online biedt daarbij het nodige gemak. Toch is ook de fysieke winkel nog steeds geliefd.
Banners, flyers en visitekaartjes. Syllabi. Eindscripties. Geboortekaartjes en rouwwerk. En bedrukt textiel. Het productaanbod van de copyshop – of tegenwoordig wellicht toepasselijker: printshop – bestrijkt een breed palet en daarmee een al even rijk geschakeerde klantengroep. Ook nu. Bij de 17 vestigingen van printketen Printerette wordt er althans nog volop geprint, gedrukt en gekopieerd. Hoeveel werd tijdens de coronapandemie maar weer eens duidelijk. ‘Veel van ons werk voor restaurants en studenten viel weg toen alles stillag. Gelukkig is dat hersteld. Ook in de huidige online tijden maken mensen nog gebruik van de printshop. Bij Printerette klopt iedereen aan; van jong tot oud en van kleine zelfstandige tot grotere onderneming. Ook mensen uit het buitenland, die net zijn geland op Schiphol en bedenken dat ze nog printwerk nodig hebben voor hun event’, legt Elly Degen uit, die ooit bij de keten begon als stagiaire en er nu werkt als bedrijfsleider. Het bedrijf combineert fysieke vestigingen met een webshop.
Service
Hoewel bedrijven en particulieren het online kanaal weten te vinden, ziet Degen de printshop nog niet uit het straatbeeld verdwijnen. Een fysieke winkel heeft meerwaarde, zo laat ze weten. ‘Dé reden voor mensen om naar de printshop te komen is de persoonlijke service. Een restauranteigenaar die zijn menu’s hier laat printen krijgt ook persoonlijk advies, en bijvoorbeeld een betere vormgeving dan waarmee hij binnen kwam. We denken mee. Dankzij die klantgerichtheid vinden mensen het meestal geen probleem dat de prijzen bij ons soms hoger zijn; we zitten dichtbij de klant en staan altijd klaar.’
Studentenstad
De printshops van Printerette zijn te vinden in grote en kleinere steden in de Randstad. Een stuk noordelijker, in studentenstad Groningen, vinden we – strategisch bij een campus gelegen – Copy 76. Het is de copyshop van Marcel de Graaf, die de laatste 20 jaar verschillende copyshops om zich heen zag verdwijnen. Zijn winkel houdt stand. ‘Online heeft gezorgd voor verschuivingen, al wordt er natuurlijk nog weldegelijk geprint en gedrukt voor bedrijven én particulieren. We zien veel studenten, voor het kopiëren van aantekeningen of printen en inbinden van scripties. Anderen bezoeken ons voor kopietjes voor de belastingaanslag, of voor het maken van receptenboekjes. De fysieke winkel heeft daarin de nodige voordelen. Zo is er nog altijd een groep mensen die digitaal niet zo handig is. Ook vinden veel mensen persoonlijk advies fijn. Even overleggen is in een fysieke winkel natuurlijk veel makkelijker. Vervolgens kunnen ze weer verder, of doen ze het de volgende keer zelf.’
Maatwerk
Persoonlijk contact is ook een van de factoren die klanten waarderen aan de CopyShop in Doetinchem. De winkel van Rita Schönthaler en haar echtgenoot heeft geen webshop en bedient voornamelijk bedrijven. ‘Mensen kloppen een stuk makkelijker bij je aan voor advies en overleg. Dat is handig, omdat er vaak sprake is van maatwerk’, zegt ze. ‘En ze kunnen hier even wachten terwijl hun opdracht wordt uitgevoerd.’
De tijd en ontwikkelingen zoals digitalisering hebben ook in Doetinchem voor veranderingen gezorgd. Bij de start van de onderneming 20 jaar geleden bestond de klantengroep nog voor 80% uit particulieren. Nu is dat nog 10%. ‘Het scheelt denk ik ook dat we niet zijn gevestigd in een studentenstad. Onze focus is steeds meer verschoven naar het bedrijfsleven: voor visitekaartjes, flyers en brochures, en het printen van bouwtekeningen. We hadden vroeger meer medewerkers, maar doordat het print- en drukwerk terugliep zijn mijn man en ik met zijn tweeën overgebleven. Daarbij hebben we kostentechnisch nog niet voor een webshopmodel gekozen. Wel kunnen klanten hun bestellingen laten verzenden; dat is ontstaan in de Covid-tijd.’
Fysiek vs digitaal
Tijden veranderen. Net zoals elke branche is ook printshop aan verschillende ontwikkelingen onderhevig. Geprint wordt er zogezegd nog volop bij Printerette, maar het materiaal is in de loop der jaren veranderd. Tien jaar terug was er nog veel printwerk op papier voor stichtingen, verenigingen en opleidingen. Degen: ‘Veel daarvan is gedigitaliseerd. Wel worden er andere artikelen geprint om het digitale te ondersteunen. Denk aan presentatiesheets, plaatmaterialen en promotionele artikelen. Al vinden mensen het nog steeds fijn om fysieke, papieren menukaarten en boekjes vast te houden.’
De Graaf ziet eenzelfde behoefte. Hij merkt op dat ook de al langer spelende ontwikkeling om producten zoals handleidingen en studiemateriaal niet langer in papiervorm te leveren invloed heeft. Hij zegt: ‘Mensen ontvangen pdf’s en mails. Verdwijnt het papier daarmee? Nee. Wat verandert, is degene die print. Het leest en leert nog steeds fijner van papier. Daarnaast zie ik de thuisprinter verdwijnen omdat er te weinig gebruik van wordt gemaakt. Voor datgene wat nog wel geprint moet worden, komen mensen naar de copyshop.’
Schönthaler is het in grote lijnen met hen eens. In sommige situaties willen klanten nu eenmaal iets in handen hebben, of dat nu een fysieke syllabus is of flyers voor beurzen en andere evenementen. ‘Al is er wel een zekere stabilisatie in papier. Het printen van bouwtekeningen op grote formaten papier nam daarentegen in ons bedrijf wel een vlucht, maar verder zie ik in papier niet veel uitbreidingsmogelijkheden.’
Meebewegen
Mogelijk is het in de toekomst de veelzijdigheid van de printshop die helpt meebewegen met ontwikkelingen. Printerette richt zich meer op andere activiteiten, zoals het bedrukken van textiel en promotionele producten met behulp van een onlangs aangeschafte DTF-printer. En hoewel het iets totaal anders is dan kopieer- en printwerk, spelen de Schönthalers in op de personalisatietrend met een eigen graveerdienst. Zo personaliseren ze producten van bijvoorbeeld hout en perspex op aanvraag.
Gevraagd naar de toekomst meldt Marcel de Graaf dat hij bestellingen verwacht via de webshop en zo meer klanten kan bedienen. Dat betekent volgens hem niet dat de fysieke winkel verdwijnt. Wél dat die stukken kleiner wordt. Bij Printerette bestaat de wens om het aantal vestigingen uit te breiden naar kleinere plaatsen in Nederland, meer in het oosten en noorden van het land, laat Elly Degen weten. ‘Dichtbij de mensen zijn past in onze persoonlijke benadering.’
Tekst: Marjolein Straatman
Afbeelding boven: Copy 76 is de copyshop van Marcel de Graaf in studentenstad Groningen. Hij zag de laatste twintig jaar verschillende copyshops om zich heen verdwijnen.
Wil je PRINTmatters magazine ook ontvangen?
