Printvisie en Groenprint: Alle ballen op groene productie
Printvisie noemt zichzelf de groenste drukkerij van Rotterdam. Dat is allerminst greenwashing, zo vertelt eigenaar Leander Wünschmann. Sinds 2010 kiest hij radicaal voor duurzame productie. ‘Je moet altijd het eerlijke verhaal vertellen. Bij ons is duurzaamheid geen bullshit. Het is echt. Wij kunnen dat op een gecertificeerde manier aantonen.’
In 2009 nam je Printvisie over. Kort daarna werd duurzaamheid de basis van je bedrijfsstrategie. Hoe kwam je tot die keuze?
‘Ik was in 2010 net vader van de tweede geworden en dacht: “Ik werk best in een vervuilende industrie. Als we wat willen doen, dan moet ik bij mijzelf beginnen.” Daarin was ik geïnspireerd door poolreiziger en duurzaamheidspleitbezorger Robert Swan. Hij stelt dat het grootste probleem van de mensheid is te denken dat een ander het wel oplost. Ik vroeg de bank vervolgens om financiering voor zonnepanelen, warmteopslag en een duurzame drukpers, maar de bank wilde dat ik eerst mijn lening voor de bedrijfsovername zou terugbetalen, want “de grafische industrie zit in een zware crisis” zeiden ze. Daarnaast was de kredietcrisis nauwelijks voorbij én had ik net hoge kosten gemaakt vanwege de verhuizing van de drukkerij van Ridderkerk naar Rotterdam.’
De duurzaamheidsambities konden in de ijskast?
‘Nee, het toeval had een goede timing. Hoewel ik destijds nog niet besefte dat de grootste duurzaamheidswinst in ecologisch verantwoord papier ligt, kwam een vertegenwoordiger van Arjo Wiggens langs. Deze papierfabrikant had al voor 2010 de ommezwaai naar uitsluitend 100% gerecycled FSC-papier gemaakt. Zelf gebruikten wij al wel FSC-papier, maar dat keurmerk zegt alleen iets over de herkomst van het hout als grondstof, niet over duurzaamheid. Arjo Wiggens maakte via een rekentool duidelijk dat wij door dit gerecyclede FSC-papier konden besparen op hout, water, energie en CO2-uitstoot. Wij konden voor onze klanten dus precies uitrekenen wat zij bespaarden als zij bij ons hun drukwerk bestelden. Dat verhaal presenteerden wij op een congres. Het leverde veel aanvragen op. Daarop besloten wij massaal papier bij Arjo Wiggens in te kopen, tegen een voordelige inkoopprijs.
In 2013 was nog veel van het gerecyclede papier bruinig, maar dat van ons was spierwit. Onze slogan was dan ook: “Je ziet geen verschil, maar je maakt wel het verschil.” Zo berekenden wij voor een klant die 3 keer per jaar 12.000 magazines op 100% gerecycled, wit papier uitbracht een CO2-besparing van 1.700 kilogram, omgerekend een autorit van Amsterdam naar Tokio. Maar onze klanten wilden ook hun daadwerkelijke uitstoot weten. Dat wilde Arjo Wiggens niet zeggen. Het was hun bedrijfsgeheim. Maar net in die periode kwam ClimateCalc, een tool waarmee drukkerijen hun daadwerkelijke CO2-uitstoot kunnen berekenen. Verder schaften we onze eerste digitale drukpers aan, van Kodak. En in 2013 startten wij met de webshop Groenprint, voor duurzaam, in huis geproduceerd drukwerk. Kortom: tussen 2010 en 2013 maakten wij de transitie naar een duurzame drukkerij. Vrij heftig, maar tot op de dag van vandaag is ons koploperschap in duurzaamheid een succesvolle groeistrategie.’
Allerlei bedrijven maken duurzaamheidsclaims zonder deugdelijke onderbouwing. Zijn jullie nog steeds echt duurzaam?
‘Greenwashing is inderdaad een groot probleem. Je moet altijd het eerlijke verhaal vertellen. Bij ons is duurzaamheid geen bullshit. Het is echt. Doordat wij sinds 2017 ClimateCalc-gecertificeerd zijn, kunnen wij dat aantonen. Wij hebben 2 soorten klanten: enerzijds vinden grote partijen als Hilton en stichting Urgenda ons via Printvisie en Groenprint. Anderzijds kleine tot middelgrote afnemers, de mkb-bedrijven en zzp’ers die via Groenprint laagdrempelig gecertificeerd duurzaam drukwerk bestellen voor eigen gebruik. Maar ook reclamebureaus die dit gecertificeerde drukwerk voor hun klanten inkopen. Zij kunnen daarmee verschil maken. Er zijn maar weinig aanbieders bij wie je via een webshop lagere aantallen flyers op duurzaam papier kunt bestellen.’
Wat houdt die ClimateCalc-certificering in?
‘Met ClimateCalc kun je de CO2-uitstoot van je bedrijf op productniveau meten. Ontworpen door de Europese grafische industrie, is dit het enige systeem dat voor een aantal ISO-certificeringen gecertificeerd is. Printvisie en Groenprint zijn nu 6 jaar ClimateCalc-gecertificeerd. Sindsdien zeggen wij niet alleen dat wij de duurzaamste drukkerij van Rotterdam zijn, en een van de duurzaamste van Nederland, maar kunnen we het ook aantonen. Je berekent die CO2-uitstoot op basis van 3 dingen: de energierekening van een jaar, de totale inkoop van papier gespecificeerd naar papiersoorten en naar de fabriek waar dat is ingekocht, en de papierprofielen van die fabriek: in die profielen staat hoeveel energie er gebruikt wordt voor het maken van één ton papier. Zo kun je vervolgens jouw eigen huishouding van papier koppelen aan het verbruik van je papier, en op productniveau daadwerkelijk uitrekenen wat de CO2-uitstoot van je printproduct is.
Wij kunnen onze klanten dan ook laten zien: wat is bij dit product de uitstoot bij gebruik van deze soort 100% gerecycled papier? En wat is de uitstoot als ik het op een andere papiersoort laat drukken? Soms kom je dan tot verrassende uitkomsten. Destijds kwamen wij er tot onze schrik achter dat het 100% gerecyclede FSC-papier van Arjo Wiggens per definitie niet de schoonste C02-uitstoot had! De reden was dat dit papier in Frankrijk werd geproduceerd met gebruik van kernenergie, dat gepaard gaat met een relatief hoge uitstoot. Er waren andere papiersoorten die schoner bleken. Dat verhaal hebben wij onze klanten meteen eerlijk gecommuniceerd. Wij zijn toen langzaam van het papier van Arjo Wiggens afgestapt. Gaandeweg zijn daar andere, duurzamere soorten gerecycled papier voor in de plaats gekomen. Sommige met een witte kleur, andere van meer natuurlijk ogend materiaal, met zichtbare vezels, dat mag weer tegenwoordig. Ook bieden wij niet-gerecycled, maar nog steeds duurzaam papier aan.’
Je kunt dus maximaal transparant over de duurzaamheid van drukwerk met klanten communiceren?
‘Dat klopt. De laatste stap hebben we in 2023 gezet met Groenprint. Online zie je dat 1.000 brochures bijvoorbeeld 887 euro kosten. Wij kunnen met onze eigen bestelsoftware, waarin wij ClimateCalc hebben geïntegreerd, nu ook standaard en gecertificeerd uitrekenen en laten zien hoeveel CO2-uitstoot er met die online bestelling gepaard gaat. En bij Groenprint krijg je voor iedere bestelling standaard een boom (4 kilogram uitstoot) die we via het programma van Trees for All laten planten. En bij iedere order krijgt de klant een ClimateCalc CO2-certificaat. Daarmee kan hij naar zijn klant een duurzaam inkoopbeleid bij drukwerk aantonen.’
Is dat de toekomst? Dat drukkerijen en hun afnemers vanuit nieuwe wetgeving verplicht zijn om de CO2-uitstoot van producten kenbaar te maken?
‘Ik verwacht inderdaad dat het binnen een paar jaar net zo gebruikelijk is om naast prijs en afleverdatum ook aan te geven hoeveel kilogram CO2-uitstoot met jouw (online) bestelling gepaard gaat. Wel vind ik het oneerlijk dat er nooit gevraagd wordt naar de uitstoot die samenhangt met de consumptie van digitale media. Onlangs meldde een spreker op een congres dat een halfuur online de krant lezen gepaard gaat met evenveel uitstoot als de papieren krant. Helaas is de beeldvorming dat papieren media vervuilender zijn. Toch vind ik het positief dat de grafische industrie het goede voorbeeld geeft door zichzelf te laten certificeren en klanten proactief over de duurzaamheid van het drukwerk te informeren.’
Zonder vakmensen geen duurzaamheid
Duurzaamheid gaat ook over de structurele beschikbaarheid van technisch personeel. Printvisie leidt nieuwe en bestaande medewerkers intern (verder) op onder leiding van ervaren productiemedewerkers. Neem Gregory Stekkel, die vanaf mei 2024 Hans van der Reek (66) opvolgt als operator aan de Komori-offsetdrukpers. ‘Ik kwam hier 14 jaar geleden werken nadat ik op het grafisch lyceum mijn diploma offsetdrukken had behaald. Ik werkte maar kort aan de offsetpers; toen we in 2010 ook digitaal gingen drukken, specialiseerde ik mij daarin. Nu Hans vertrekt, volg ik hem op, samen met een collega.’ Lachend: ‘Het moet maar hè, als ze je vragen. Het wordt de komende 5 maanden kennis ophalen, uitleg aan de machine krijgen en trouble shooten.’
Hans van der Reek (66): ‘De uitdagingen van offsetdrukken liggen onder meer in het afstellen van de machine, maar zeker ook in kleurkennis. In offset werken wij vaak met PMS-kleuren. In dat PMS-werk moet Gregory wegwijs worden. Elk materiaal heeft zijn eigen bewerking nodig. Met die materialen zal hij tijdens het drukken in PMS-kleuren elke dag andere problemen tegenkomen en moeten oplossen. Daar ga ik hem bij helpen en begeleiden.’
Over Printvisie, Flyersonline en Groenprint
Printvisie ontstond 40 jaar geleden als offsetdrukkerij in Ridderkerk. De drukkerij is gespecialiseerd in commercieel drukwerk, variërend van brochures en menukaarten
tot fraai afgewerkte en geïllustreerde boeken. Leander Wünschmann trad in 2002
toe tot het management.
- 2007: toevoeging zelfgebouwde webshop Flyersonline. 2009: Wünschmann wordt eigenaar en Printvisie specialiseert zich in duurzaam geproduceerd drukwerk.
- 2010: Printvisie en Flyersonline verhuizen naar Rotterdam-Zuid.
- 2013: toevoeging Groenprint, een zelfontwikkelde webshop voor duurzaam drukwerk, in eigen beheer geproduceerd.
- 2017: Printvisie en Groenprint zijn ClimateCalc-gecertificeerd. Hiermee kan het bedrijf de relatief lage CO2-uitstoot van hun drukwerk aantonen.
En dan nog dit:
- Anno 2023 hebben de genoemde bedrijven 20 medewerkers die rond 5 miljoen euro omzet realiseren, en wordt Wünschmann geflankeerd door 2 mede-eigenaren.
- Het machinepark omvat naast een Komori offsetdrukpers, 2 Ricoh 9210 digitale drukpersen, binnenkort aangevuld met een Ricoh 9500 digitale drukpers. Daarnaast beschikt Printvisie over een complete nabewerkingsafdeling met diverse brocheer- en nabewerkingsmogelijkheden.
- 50% van het werk komt binnen als online bestelling via Flyersonline en Groenprint.
Tekst: Wim Danhof | Fotografie: Pim Ras
Wil je de PRINTmatters-editie met het thema Duurzaamheid thuis ontvangen?
