Column: Zieke werknemer beter af bij kleine werkgever?
Sinds 2015 hebben werknemers recht op een transitievergoeding als hun contract op initiatief van de werkgever eindigt of niet wordt voortgezet. Dat geldt ook bij een ontslag na twee jaar ziekte. Werkgevers vonden dit oneerlijk, omdat zij al twee jaar loon hadden betaald en kosten hadden gemaakt voor de re-integratie. Daarom hielden werkgevers langdurig zieke werknemers in dienst zonder loon te betalen.
Omdat de loondoorbetalingsverplichting na twee jaar eindigt, ontstonden hierdoor de zogeheten “slapende dienstverbanden”. Ter voorkoming van de slapende dienstverbanden kwam er in 2020 een regeling, waarbij werkgevers de betaalde transitievergoeding terug kunnen krijgen van het UWV, na het ontslaan van een langdurig zieke werknemer. Deze regeling heet de compensatieregeling.
Door deze compensatieregeling heeft de Hoge Raad geoordeeld dat werkgevers in principe verplicht zijn mee te werken aan ontslag, als een werknemer dat wil, mét uitbetaling van de transitievergoeding, omdat de werkgever geen nadeel ondervindt van het ontslag door de compensatieregeling.
Wetsvoorstel: compensatieregeling alleen nog voor kleine werkgevers
Omdat de regering wil bezuinigen, is er een voorstel gedaan om in de toekomst alleen kleine werkgevers nog gebruik te laten maken van de compensatieregeling. Volgens het kabinet kunnen middelgrote en grote werkgevers de vergoeding zelf wel betalen. Alleen kleine werkgevers met een totale loonsom van maximaal 25 keer het gemiddelde loon in Nederland (zoals bepaald door de Belastingdienst) mogen straks nog gebruikmaken van de compensatieregeling.
Indien deze wet wordt aangenomen, zullen middelgrote en grote werkgevers minder snel overgaan tot ontslag van langdurig zieke werknemers. Hierdoor ontstaan opnieuw slapende dienstverbanden, waardoor zieke werknemers geen transitievergoeding meer krijgen.
De verplichting geformuleerd door de Hoge Raad om mee te werken aan een ontslag, omdat er een compensatieregeling is, geldt voor middelgrote en grote werkgevers immers niet meer. Er zullen dan nieuwe gerechtelijke uitspraken moeten komen, om te bezien of de middelgrote en grote werkgevers nog steeds verplicht kunnen worden aan het meewerken aan een ontslag van een langdurig zieke werknemer met betaling van de transitievergoeding, terwijl die transitievergoeding niet meer wordt gecompenseerd.
Wat mij betreft is dit voorstel slecht nieuws voor de werkgever en werknemer. Er ontstaat namelijk een rechtsongelijkheid voor de zieke werknemer, afhankelijk van waar (een kleine werkgever of niet) hij of zij werkt.
Deze column verscheen eerder in PRINTmatters 3 van 2025. Update augustus 2025: Het wetsvoorstel ligt sinds juni 2025 voor advies bij de Raad van State. De planning was dat het voorstel in het laatste kwartaal van 2025 al bij de Tweede Kamer zou worden ingediend en daarna door zou gaan naar de Eerste Kamer voor goedkeuring. Gezien de huidige status, lijkt het erop dat de beoogde datum van inwerkingtreding niet gehaald zal worden. Over eventuele wijzigingen in het voorstel kan nu nog niets gezegd worden.
Wil je het gedrukte PRINTmatters magazine ontvangen? Neem een proefabonnement.
