Durst Tau: blikvanger op Labelexpo Europe
Van 16 t/m 19 september vindt Labelexpo Europe plaats in beurscomplex Fira Gran Via in Barcelona. Vooruitlopend blikken we samen met Pedro Overmeer en Raymond Luijks terug en vooruit op de ontwikkelingen rondom het digitaal produceren van labels. Zij zijn respectievelijk managing director en salesmanager Label en Flexible Packaging bij Durst Benelux.
Durst was er in 2009 vroeg bij met de Tau 150. De fabrikant van digitale printsystemen heeft een uitgebreid gamma Tau-inkjetprinters voor de productie van labels. Daaronder ook hybride machines, waarvoor het de hybride activiteiten van de Italiaanse machinebouwer Omet overnam.
We doen eerst een stap terug. In 2009 kwam het nog beperkte digitale aanbod voor labeldruk vooral van aanbieders als Xeikon en HP, met respectievelijk droge en vloeibare tonertechniek. Inkjet werd destijds door Durst en enkele andere fabrikanten naar voren geschoven als nieuwe optie voor het drukken van kleinere volumes labels in full color. Bij de inkjetprinters voor de labelmarkt werd vanaf het begin gebruik gemaakt van de zogenaamde one-pass techniek, waarbij het substraat doorloopt onder printkoppen over de volle baanbreedte.
Aansluiten op bestaande productie
Het analoge aanbod aan labelprinters is van origine gebaseerd op smalbaan rotatiepersen, waarbij de breedte varieert van 152 tot 510 mm, met 330 mm als meest voorkomende printbreedte. Die analoge persen, met soms ook verschillende druktechnieken in één machine, werden inline of offline aangevuld met verschillende vormen van veredeling en tenslotte de afwerking in de vorm van slitten en stansen van de etiketten.
Om digitale labelpersen te gebruiken in combinatie met de analoge technieken voor veredeling en afwerking, werden de digitale printers voor deze markt op een van die breedtes gebaseerd. Zo kon de verwerking van bedrukte rollen met bestaande apparatuur plaatsvinden. Dat je door de smalle baanbreedte relatief minder in paginabrede printkoppen hoeft te investeren, maakte het voor zowel fabrikanten als labeldrukkers gemakkelijker om te kiezen voor digitaal. Durst bouwt de huidige Tau-systemen in uiteenlopende configuraties en verschillende (standaard) afdrukbreedtes: 240, 330, 420 en 510 millimeter.
Durst was zijn tijd vooruit
Durst had met de one-pass techniek al ervaring opgedaan bij het bouwen van zijn Gamma-printers voor het drukken op keramische tegels. Die kennis werd toegepast op de eerste printer voor de labelindustrie: eencompacte printer die op rollen drukte met een breedte van 152 mm. Er werd een harde uv-inkt toegepast met nog beperkingen bij de verschillende toepassingen. Maar in zekere zin was deze printer zijn tijd vooruit. De gebruikte Xaar-printkoppen leverden liefst 1.000 dpi in een tijd dat 300 of 600 dpi een gangbare resolutie was; de baansnelheid bedroeg maximaal bijna 50 meter per minuut.
Terwijl de Tau 150 zijn debuut beleefde, kwamen er verschillende nieuwe aanbieders bij van labelprinters met de one-pass inkjettechniek. Een deel van die aanbieders zien we nog terug, maar anderen gebruikten deze stap vooral als springplank naar de ontwikkeling van bredere printers voor commercieel drukwerk, waarbij in plaats van uv-uithardende inkt watergedragen inkt wordt toegepast.
Digitaaldruk in stroomversnelling
De labelmarkt bleek een behoorlijk kritische markt qua nieuwe afdruktechnieken. Ook de kennis van digitale workflow was in die begintijd beperkt; gespecialiseerde lithobedrijven maakten de drukvormen; binnen de labelbedrijven hadden hierdoor maar weinig medewerkers kennis van het bewerken vanbestanden. Van machineleveranciers werd een hoog serviceniveau geëist, óók bij digitale systemen.
Vanaf 2016 kregen bezoekers Labelexpo-edities lang te horen dat dedigitale ommekeer aanstaande was, met een groeiend aanbod aan digitale of hybride labeldrukmachines. Dat we nu, in 2025, op 12% marktaandeel zitten voor “digitaal” laat zien dat de werkelijkheid, evenals in de offsetmarkt, weerbarstig is.
Het pleit voor Durst dat het met een langetermijndoel voor ogen gestaag doorontwikkelde, ondanks de aanvankelijk beperkte interesse vanuit de labelmarkt. Durst zag het marktaandeel in dit segment stijgen sinds de komst van de huidige Tau-generatie, en recenter ook door de hybride versies. De markt is inmiddels beter ontwikkeld om de transitie naar digitaal verder op te pakken.
Sprong naar 1200 dpi was bepalend
Durst ontwikkelde inmiddels al verschillende generaties labelprinters. De huidige Tau-serie werd in 2019 geïntroduceerd met de Tau 330 RSC. Deze printer kon - afhankelijk van de configuratie - tot 52 of 80 meter per minuut afdrukken. De Tau 330 RSC is door de opstelling van de rollen compact gebouwd. De Tau RSCi kon 80 of 100 m./min. afdrukken. Voor deze generatie werden voor het eerst Fujifilm-Dimatix Samba GL3 printkoppen toegepast, die een afdrukresolutie leveren van 1200 dpi.
Pedro Overmeer spreekt van een ommekeer in de markt: ‘De voorgaande generaties Durst Tau-printers werden door verschillende labeldrukkers ingezet, maar voor dat laatste stukje kwaliteit gaven zij in een aantal gevallen de voorkeur aan drukken op hun conventionele labelpersen met flexo of een mix van flexo en offset. Dat flexodruk in de periode tussen 2010 en 2020 een aanzienlijke verbetering in kwaliteit te zien gaf, maakte het in die tussenliggende jaren lastiger om het daar tegen op te nemen. De komst van de huidige Tau-generatie was daarop evenwel het ultieme antwoord. Het leidde tot een aanmerkelijke toename van het aantal geplaatste machines. Er zijn nu al meer dan 400 systemen geïnstalleerd met de 1200 dpi RSC-technologie.’
AI-technologie
Deze generatie Tau-printers drukt niet alleen af met een hogere detaillering in het beeld, maar door verschillende voorzieningen in de printer is de kans op nozzle-uitval ook sterk gereduceerd. Sinds twee jaar heeft Durst bovendien een automatische nozzle-uitvaldetectie in de vorm van Hawk AI. Een hoge resolutie videocamera boven de printbaan detecteert uitval en compenseert de uitgevallen nozzles door aansturing van aangrenzende nozzles. Dat doet het systeem binnen 5 seconden, waardoor er ten hoogste 15 meter lengte aan inschiet ontstaat. De data die Hawk AI genereert over uitval kunnen worden gebruikt om bij de afwerkapparatuur het desbetreffende deel van de baan te scheiden van de rest.
Inkten voor de Tau-printers
Raymond Luijks gaat in op andere kenmerken, met name de inkt: ‘Bij de voor deze generatie Tau-printers gebruikte inkten loopt Durst voorop qua compliance met normen voor de samenstelling van de inkt. De eerder gebruikte foto-initiator die nodig is voor het uitharden van de uv-inkt op basis van TPO is vervangen. Daarmee is de kans op migratie van de inkt aanmerkelijk gereduceerd.’
‘Nog steeds geldt overigens dat er bij voedselverpakkingen een extra barrière tussen het geprinte etiket en het voedsel moet zijn om elke vorm van migratie uit te sluiten’, vervolgt hij. ‘Wat dan weer wel kan, is het bedrukken van de steeds vaker gebruikte flexibele aluminium verpakkingen. De huidige inkten zijn zo ook inzetbaar voor In Mould Labeling.’
De huidige V3-inkten hebben in basis al een groot kleurbereik bij alleen het gebruik van CMYK en wit. Een aantal afnemers kiest daar nu voor. Bij eerdere versies werd er vaker gekozen voor het aanvullen van de 4-kleuren set met oranje, violet en groen om het kleurbereik te vergroten. De complete set heeft een bereik tot 95% van de Pantone-kleuren. Luijks: ‘De witte inkt voor de Tau-printer kan desgewenst dubbel worden uitgevoerd; dat zorgt niet alleen voor een extra hoge opaciteit, maar levert ook de mogelijkheid om structuur of reliëf aan te brengen in de print.’
In totaal zijn er acht slots beschikbaar voor digitale units. Het achteraf toevoegen van bijvoorbeeld oranje behoort tot de mogelijkheden. Custom-made digitale kleuren op aanmaak kent Durst niet. Dat is in de praktijk geen probleem. Als er behoefte is aan afwijkende merkkleuren, kan een flexo-unit aan de Tau RSCi-printers worden toegevoegd. Een flexo-unit kan ook worden gebruikt voor (spot)vernis. Een kenmerk van veel led-uv-inkten is dat ze een matte indruk geven.
Dat laatste is voor de V3-inkten veel minder het geval, zegt Overmeer: ‘De Tau-printers worden meestal ingezet op kunststof substraten,waarbij het gebruikte substraat sterk bepalend is voor de bereikte glansgraad. De huidige inkten zijn zo krasvast dat het beschermen van de print met een vernis of laminaat om die reden niet nodig is.’
Hybrid label printing
Tot twee jaar terug leverde Durst de Tau-labelprinter als stand-alone oplossing. Er was in een aantal gevallen wel sprake van het samenvoegen van “de Tau” met een inline finishing unit voor folie, lamineren, stansen en slitten. Daarvoor werd een buffer geplaatst tussen de twee machinedelen, die ieder hun eigen besturing hielden. Overmeer: ‘We kregen wel vragen vanuit de markt om onze Tau volledig te integreren in productiestraten. Tegelijkertijd zagen we dat bij collega’s juist dat soort integratieprojecten vaak moeizaam verliepen doordat de eindverantwoordelijkheid bij verschillende leveranciers lag.’
Durst stond al in contact met Omet, een grotere speler in de labelmarkt. Omet ontwikkelde naast zijn traditionele aanbod aan labelpersen met alle denkbare druk- en finishing units ook een hybride versie. In 2023 nam Durst de activiteiten betreffende de hybride printer over. De bouw ervan vindt nog steeds plaats bij Omet, waarvoor Durst het digitale deel aanlevert.
Overmeer: ‘Omet bouwt op onze specificaties. Daarbij kunnen alle denkbare vormen die eerder op analoge persen aanwezig waren, worden gecombineerd met de Tau RSCi. De complete bediening vanuit één console maakt het in register brengen van alle gebruikte units eenvoudig en vooral sneller. Hierdoor wordt het verlies aan substraat beperkt. Het vereenvoudigt ook de bediening. Een belangrijk pluspunt is ook dat de afnemer één aanspreekpunt heeft voor storingen of aanpassingen achteraf.’
Durst ontwikkelde voor zijn Tau labelpers al eerder een eigen workflow, ook voor gebruik van de flexo-unit. Bij de hybride versie kan die workflow inmiddels worden gebruikt om alle drukvormen, inclusief de finishing, voor te bereiden. Voor het maken van platen of sleeves etc. levert de workflow PDF’s die direct verwerkt worden met verschillende in de labelsector gebruikte systemen.
Orderpakket bepaalt de keuze
De overstap van analoog naar digitaal of de keuze voor “hybride” werd binnen de labelmarkt lang vooruitgeschoven. Maar dat ligt volgens Luijks inmiddels achter ons: ‘Het is nu vooral een keuze die afhangt van het orderpakket aan labels dat een labeldrukker in huis heeft.’
Een groot pluspunt van digitaal is dat taalwissels in alle kleuren met één druk op de knop zijn uit te voeren. Dat binnen Europa, vooral bij voedingsmiddelen, de afgelopen jaren strengere eisen worden gesteld aan de declaratie op het etiket, maakt dat er minder combinaties van talen op één etiket te vinden zijn. Een taalwissel in meer kleuren vergt bij een conventionele labelpers behoorlijk wat tijd en inschiet en werkt door in de kosten van het etiket; dat is bij digitaal nauwelijks het geval.
Marketeers krijgen er een instrument bij om door wissels exclusievere verpakkingen te maken. Of om een per retailketen aangepast etiket te maken, waarbij het product bij retailer X of Y een afwijkend label meekrijgt (en soms ook een aangepaste inhoud).
Luijks spreekt samenvattend van een nog steeds groeiende labelmarkt: ‘Dat het aantal labels dat jaarlijks wordt geproduceerd nog groeit, zien we aan het feit dat veel Tau-machines naast en niet in plaats van het bestaande machinepark worden ingezet. Qua Tau-persen zijn beide versies op 330 mm breedte nog steeds het meest populair. De Tau RSCi-versie kunnen we bovendien uitbreiden met flexo-units in de printbaan; een deel van de labeldrukkers geeft er de voorkeur aan om de finishing offline te doen met hun bestaande finishinglijnen. Daarnaast zien we nu groeiende interesse in onze hybride oplossingen, waarbij alle analoge en digitale elementen samen met de finishing in één productiestraat worden samengebracht. Daar zit wel een hoger kostenplaatje aan, wat ertoe leidt dat investeringsbeslissingen meer tijd vergen. Durst kijkt uit naar Labelexpo Europe; wij denken met ons aanbod voor heel veel partijen de juiste configuratie in huis te hebben.’
Durst Tau: Printen op (bijna) alles
In dit artikel kijken we vooral naar de inzet van de Durst Tau-printers in de labelmarkt, maar de printer is ook voor andere toepassingen inzetbaar. Alles wat op rol geleverd kan worden en een éénzijdige full color bedrukking nodig heeft, kan worden bedrukt en op rol doorgeleverd, of soms direct worden gekoppeld aaneen afwerkstraat.
Ook vouwkarton, voor bijvoorbeeld het maken van medicijndozen of luxe verpakkingen voor cosmetica, past door de Tau-printers, evenals papier voor het produceren van vloerlaminaat, of kunststoffen voor tubes en pouchverpakkingen.
Over Raymond Luijks
Raymond Luijks (53) werkt sinds maart 2025 voor Durst Benelux als Salesmanager Label en Flexible Packaging. Hij heeft ruime verkoopervaring bij meerdere industriële aanbieders in de printindustrie en heeft zich gespecialiseerd in hoogwaardige printprocessen en -oplossingen. Luijks combineert technische print-expertise met een sterk commercieel gevoel, een trackrecord van succesvolle installaties van high-end equipment en een passie voor het adviseren van klanten over printoplossingen.
Wil je het nieuwste PRINTmatters magazine thuis ontvangen? Neem een proefabonnement en kies voor nalevering
