Aanvullend tussenvonnis in zaak Pictoright tegen Meta
De rechtbank Amsterdam heeft op 3 september 2025 een aanvullend tussentijds vonnis gewezen in de zaak tussen auteursrechtenorganisatie Pictoright en Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram. Pictoright vindt dat Meta een eerlijke vergoeding moet betalen voor het gebruik van beeld op hun social media-platforms. In deze zaak oordeelde de rechtbank eerder al dat Meta per juni 2021 een passende vergoeding zal moeten betalen aan de beeldmakers die Pictoright vertegenwoordigt en dat een drietal deskundigen hun licht zullen laten schijnen over de methode waarop deze vergoeding moet worden vastgesteld.
De Nederlandse Auteurswet is in 2021 aangepast aan de Europese regelgeving, met als doel dat platforms gaan betalen voor het gebruik van auteursrechtelijk beschermde content. Toen er in 2023 nog altijd geen zicht was op een licentieovereenkomst is Stichting Pictoright, een auteursrechtenorganisatie voor visuele makers in Nederland, naar de rechter gestapt.
Vergoeding voor makers
‘Sociale media verdienen enorm veel geld met advertenties, dankzij de content die gebruikers uploaden en verspreiden’, zei Hanneke Holthuis, hoofd juridische zaken van Pictoright, destijds. ‘Een groot deel van die content is gemaakt door professionele fotografen, ontwerpers, illustratoren, architecten en beeldend kunstenaars – werken die auteursrechtelijk zijn beschermd. Hun werk wordt zonder hun toestemming op grote schaal vrijelijk gedeeld. Het is niet meer dan fair dat de makers van deze werken hiervoor een vergoeding krijgen, zoals dat ook gebeurt bij andere vormen van grootschalig gebruik.’
Geen filter
Het doel van Pictoright is uitdrukkelijk niet om Meta te verplichten al het professioneel gemaakte beeld te verwijderen of te filteren. Pictoright wil goede afspraken maken met Meta, zodat beeldmakers een eerlijke vergoeding krijgen voor hun massaal gedeelde werk op social media. ‘Daar heeft iedereen baat bij’, aldus Pictoright. ‘De platforms, de mensen die er gebruik van maken én de makers van het beeld.’
Rechtszaak
De initiële rechtszaak vond plaats op 19 september 2024. In november 2024 bevestigde de rechter dat Meta een platform is dat zich moet inspannen om een licentie te krijgen van Pictoright. Volgens de rechtbank dient Meta vanaf het begin van invoering van deze wet, juni 2021, een passende vergoeding te betalen aan de makers die Pictoright vertegenwoordigt. Hoe deze vergoeding moet worden vastgesteld, moet onderzocht worden.
Tussenvonnis
In het nieuwe tussenvonnis worden de deskundigen definitief aangewezen en wordt het door hen begrote voorschot van in totaal €676.813,50 (incl. btw) definitief vastgesteld. Meta zal twee derde van dit voorschot voor haar rekening nemen, Pictoright het resterende bedrag. Nu de hoogte van het voorschot vaststaat kunnen de deskundigen eindelijk aan de slag met hun onderzoek naar welke methode het meest geschikt is om de door Meta te betalen vergoeding vast te stellen. Daarbij zal onder meer naar de betrouwbaarheid en controleerbaarheid van de ‘data discovery’ van Meta worden gekeken. Zij hebben tot het voorjaar van 2026 de tijd voor het opstellen van een definitief rapport, aan de hand waarvan Meta en Pictoright naar verwachting weer met elkaar om tafel kunnen.
Volgende stap
Pictoright had gehoopt dat de deskundigen al snel na het laatste vonnis van 16 april jl. aan de slag hadden kunnen gaan. Bij de initiële kosteninschatting van de deskundigen van ongeveer €1,7 miljoen hadden beide partijen echter hun bedenkingen. Na verdere instructies van de rechtbank is dit door de experts teruggebracht tot ongeveer een derde hiervan. De bezwaren die hier daarna nog tegen werden geuit heeft de rechtbank in dit vonnis naast zich neergelegd en de voorschotten zijn nu zonder verdere vertraging vastgesteld. Pictoright verwelkomt dit tussenvonnis en hoopt dat er met de hulp van de deskundigen een volgende stap gezet kan worden in deze al lang slepende zaak.
Auteursrechten
Pictoright is een auteursrechtenorganisatie voor visuele makers in Nederland: illustratoren, beeldend kunstenaars, grafisch ontwerpers, fotografen, architecten en andere beeldmakers (of hun erfgenamen). Deze beeldmakers kunnen zich kosteloos bij Pictoright aansluiten om aanspraak te maken op de collectieve vergoedingen waar zij recht op hebben. Daarnaast kunnen zij Pictoright opdracht geven om hun rechten te beschermen en vergoedingen te innen voor het gebruik van hun werk. Pictoright fungeert ook als vraagbaak en zet zich in voor een betere auteursrechtelijke positie van beeldmakers.
Bron: Pictoright
Ontvang iedere week de gratis PRINTmatters nieuwsbrief in je inbox